مروری بر تاکتیک های فوتبال
مروری بر تاکتیک های تیمی
اگر تاکتیک را نحوه چینش بازیکنان در زمین و حرکت انها بدانیم ، با دو فرضیه برای بازی کردن مواجه خواهیم بود.
در
فرضیه اول بسیاری از مربیان و تئوریسین ها معتقدند که تاکتیک تیم و سیستمی
که بر طبق ان بازیکنان چیده شده اند باید از اول بازی تا پایان ثابت بماند.
در
حالی که عده ای دیگر معتقدند تیم هایی در فوتبال امروز به نتیجه دلخواه
خود می رسند که از تنوع تاکتیکی و تغییرات چند باره سیستم تیم بهره جویند.
مبنای انتخاب تاکتیک معمولا بازیکنان کلیدی است که مربی در اختیار دارد و بر طبق انان سیستم را بر می گزیند.
به این معنا که تاکتیک به خودی خود ارزش ندارد و این بازیکنان هستند که نقش اساسی در تعیین سبک بازی تیم دارند.
در این نوشتار قصد بررسی بعضی از سیستم های بازی را دارم از جمله:
4-2-3-1
4-1-4-1
4-3-1-2
4-3-3
و در مرحله بعد سیستم هایی که قابلیت تبدیل به یکدیگر را دارند را خواهم اورد
4-2-3-1
با
نگاهی به سیستم بازی های فصل گذشته تیم هایی مانند چلسی و بارسلونا متوجه
می شویم که این سیستم یکی از مدرن ترین و قابل انعطاف ترین سیستم های دنیا
است.
حضور رونالدینیو در چپ ، مسی یا ژولی در راست و دکو در وسط پشت سر اتوئو در بارسلونا در فصل پیش بیان گر صحت ادعای فوق است.
هم
چنین چلسی با بهره گیری از هافبک های دفاعی مانند اسین و ماکلله به تقویت
خط دفاعی قدرتمند خود پرداخته است و یک خط جلو تر ارین روبن در چپ و جوکول
در راست مدام به کمک فرانک لمپارد به دروگبا اضافه می شدند.
نکته حائز اهمیت گل زنی های پی در پی فرانک لمپارد در این تیم است.
این
سیستم در عین این که توانایی دفاعی تیم را با حضور دو هافبک دفاعی تضمین
می نماید در زمان حمله هم معمولا به برتری عددی تیم در محوطه جریمه حریف می
گردد.
در ظاهر تیم با یک مهاجم بازی می کند در حالیکه دو هافبک کناری با حضور مداوم در محوطه جریمه برتری عددی ایجاد میکنند.
از اشتباهات مرسوم تحلیل گران اشتباه گرفتن این سیستم با سیستم 4-3-3 است که سالهای سال تیم ملی هلند با ان بازی کرده است.
دلیل
این ادعا هم نحوه چیدمان تیم است که 2 هافبک دفاعی نزدیک به دفاع و به دور
از مهاجم تیم بازی میکنند و به راحتی میتوان بین این دو هافبک و سه هافبک
خط جلویی تفکیک قائل شد.
خوزه مورینیو معتقد است با توجه به شباهت های این دو سیستم بهم می توان ان دو را انعطاف پذیرترین سیستم های دنیا دانست.
او
معتقد است که در هنگام حمله این سیستم به 4-2-1-3 تبدیل می گردد که عدد 1
نشان گر همان بازیکن طراح پشت مهاجمان است که به اصطلاح به انCF می گویند.
از
نکات بارز این سیستم توانایی تبدیل بازی زمینی به هوایی است برای مثال در
لحظاتی از بازی بارسلونا در مقابل رئال مادرید در دور رفت فصل پیش مریبان
بارسا با اوردن ژولی رو به سانتر از جناح راست اورده بودند و مسی را به یک
خط جلوتر در کنار اتوئو برده بودند
تبدیل 4-2-3-1 به سایر سیستم ها
شاید بتوان گفت که این سیستم منعطف ترین نوع سیستم هاست که به راحتی می تواند در حالت های دفاعی و حمله ای قرار بگیرد.
در
صورتی که تیم از دو بال سرعتی برخوردار باشد این سیستم به سیستم های 4-4-2
، 4-3-1-2 و 4-3-3 تغییر یافته و در حمله و دفاع مثمر ثمر خواهد بود.
گزینه پیشنهادی برای حالت دافعی 4-5-1 و گزینه پیشنهادی برای حالت حمله 4-3-3 می باشد.
دفاع
در مقابل تیمی که بال های قدرتمند دارد :
در
4-5-1 دو هافبک کناری در هنگام حمله در سیستم 4-3-3 به عنوان مهاجم حضور
میابند یک خط عقب امده وراه های نفوذ از جناحین را می بندند .
هم چنین با توجه به نکته فوق و با توجه به حضور2 هافبک دفاعی در جلوی یک دفاعی خطی می توان انتظار یک دفاع منسجم را داشت .
گزینه پیشنهادی دیگر برای حالت دفاعی سیستم 4-4-1-1 می باشد که می تواند منجر به برتری عددی در وسط زمین باشد.
درمقابل تیمی که در عمق نفوذ میکند:
در
حالت دفاعی در مقابل تیم هایی که از عمق دفاع نفوذ میکنند 4-2-3-1 میتواند
به 4-1-2-1-2 تبدیل گشته و اگر عرض زمین را به سه بخش تقسیم کنیم بخش
میانی را کاملا پوشش دهد.
هم
چنین با تبدیل به دفاع 3 نفره می تواند به سیستم 3-6-1 که به نوعی دفاعی
ترین سیستم ها حساب می شود تبدیل گشته و راه های نفوذ را از جناحین و عمق
بندد.
حمله
در سیستم 4-2-3-1، همان گونه که در قبل اوردیم ، می توان انتظار بالا رفتن امار گلزنی تیم را داشت.
در
ظاهر امر تیم با یک مهاجم حمله میکند اما در مقام عمل این سیستم می تواند
با تبدیل شدن به 4-3-3 به یکی از هجومی ترین سیستم های دنیا تبدیل گشته و
خطر ساز گردد.
در صورتیکه بازیکنی که در نقشCF بازی
میکند شوت زن و دونده باشد با اضافه شدن به مهاجم نوک و با بهره گیری از
دریبل ها و سانتر های دو بال هجومی تیم در واقع با 4 مهاجم به دفاع حریف می
تازد و شانس گل بسیار بالایی خواهد داشت.
مصداق
نکته فوق دکو در بارسلونا است که با اضافه شدن به اتوئو(این روزها
گودیانسن) در نوک حمله و به کمک مسی و رونالدینو دریبل زن در دو طرف با شوت
های خود هر تیمی را ازار می دهد.
به یاد داشته باشیم گل تیم بارسلونا در جام باشگاه های اروپا امسال مقابل چلسی به روش فوق توسط دکو به ثمر رسید.
مصداق دیگر این موضوع در تیم پارسال چلسی و اغلب نیمه های دوم امسال چلسی می تواند مشاهده کرد.
اضافه شدن لمپارد به دروگبا به کمک دریبل ها و سانتر ها مواج جوکول در راست وروبن در چپ مثال خوبی برای این مورد است.